2002: Vrouwen in Afrika

Mutilatie genitaliën

Dit jaar vond van 12 tot 17 augustus in Toronto de negende vergadering plaats. Thema’s dit keer waren: huiselijk geweld, voortplantingsrechten en de invloed van het milieu op de gezondheid van vrouwen. Of je nu in Senegal of in Canada woont, deze thema’s spelen overal ter wereld een belangrijke rol in de levens van vrouwen zoals bleek in de workshops en panels. Ik werd geconfronteerd met informatie over huiselijk geweld, geboortebeperking en voorbehoedsmiddelen, maar vooral over verminkingen die kleine meisjes worden aangedaan omdat de cultuur in sommige Afrikaanse landen dat voorschrijft.
Tijdens de presentatie van Diakite Zeinabou Disibeuit Mali over de mutilatie van genitaliën van meisjes en vrouwen in haar land, gingen een aantal kleurenfoto’s rond waarop de desastreuze gevolgen van vrouwenbesnijdenis overduidelijk te zien waren. We zagen beelden van een pasgeboren baby die eruit zag alsof het een doodgebloed lijkje was: omdat het zich met veel pijn en moeite door een dichtgenaaide vulva had moeten dringen, was het besmeurd met bloed. Er waren ook foto’s van kleine meisjes met volledig vervormde genitaliën, die hen hun hele leven veel pijn zullen bezorgen.
Ik fotografeerde de beelden, maar pas ’s avonds kreeg ik de foto’s levensgroot op mijn computer te zien. Bij het zien van deze beelden, keerde mijn maag zich om. Natuurlijk ken ik het boek van Alice Walker, Het geheim van de Vreugde (1988) en heb ik over de praktijken van het wegsnijden van de clitoris en schaamlippen gehoord en gelezen. Maar als je de gevolgen met eigen ogen op foto’s ziet, en als je van een vrouw uit Mali hoort hoe vrouwen dagelijks lijden door deze verminkingen, dan krijgt het verhaal uit de krant of van de tv een andere dimensie.