Natasja Bennink en Titus Brandsma

2004 Bisdomblad Groningen

Ook als je hem niet kent, moet je er iets bij voelen

In opdracht van het Bisdom Groningen maakt de kunstenares Natasja Bennink een twee en een halve meter hoog beeld van Titus Brandsma. Het beeld werd op 12 juni 2004, tijdens de Bonifatiusdag in Dokkum in het park onthuld. De voorstudie (24 centimeter hoog) werd in een oplage van twintig stuks gegoten in brons: voor de liefhebbers!

Een monument voor Titus Brandsma
Natasja Bennink (1974) studeerde aan de Minerva Academie in Groningen en de kunstacademie in Athene in de richting beeldhouwen. Ze exposeert regelmatig met haar levensgrote bronzen beelden, o.a. in de musea in Heerenveen en Drachten, in den Haag en recent in de beeldentuin ?Delulu? in Gees. Het bisdom Groningen ging enige tijd geleden op zoek naar een kunstenaar die een beeld van Titus Brandsma kon maken ?dat geen heldenbeeld mocht zijn, en waarin ook het lijden van Christus tot uitdrukking werd gebracht?. Bij de Stichting Hedendaags Kunstbezit werd documentatie opgevraagd van zeven kunstenaars, waarvan er drie uitgekozen werden voor een schetsopdracht. Natasja Bennink was de kunstenaar die uiteindelijk de opdracht kreeg om dit beeld van Titus Brandsma, vervaardigd in het kader van het Bonifatiusjaar, te maken. Natasja Bennink: ?Het mocht nadrukkelijk geen standbeeld worden, zoals ze in het oostblok staan van Lenin. Ik wilde er een monument van maken, waarmee het beeld het niveau van standbeeld ontstijgt. Een standbeeld is een letterlijke vertaling van een persoon. Een monument gaat verder. Het hoeft niet waarheidsgetrouw te zijn, zodat je een onderdeel zoals een bril weg kunt laten. Ik heb gelukkig een model gevonden waarin ik direct Titus herkende. Het is een wat magere, oudere man, waar waardigheid en rust van uitgaat, net als van Titus. Ik wist direct dat hij het juiste model was.?

Waardig en trots
?Het gaat mij om het totale beeld. Titus wordt meer dan levensgroot, 2,5 meter hoog. Ook die grote vorm staat in dienst van de zeggingskracht over wie hij geweest is. Bij een beeld gaat het om de grote vormen, niet om de details. Zijn voeten komen straks in de aarde, het beeld staat niet verheven op een sokkel. Hij was een man die tussen de mensen stond, die een bewogenheid had met de sociaal zwakkeren. Dus het beeld moet tussen de mensen staan. Je kijkt wel tegen hem op, dat is verbonden met zijn heilige status. Het beeld is vrij krachtig en staat iets gedraaid en wijdbeens: hij is een waardige trotse man, maar is ook berustend. De handen krijgen extra aandacht door hun grootte, waarmee ik de liefde, warmte en beschermende openheid wil uitdrukken. Ik wist wel vaag wie Titus Brandsma was toen ik de schetsopdracht kreeg, maar toen ik me voorbereidde op dit beeld heb ik me terdege in zijn leven verdiept. Ik heb boeken gelezen en met mensen gesproken die meer over hem wisten. Ik ben ook naar Dokkum geweest om de plek te zien waar het beeld komt te staan, al is de precieze locatie nog niet helemaal duidelijk. Het beeld wordt op 11 mei gegoten en tijdens de Bonifatiusdag onthuld. Het is hard werken, om de deadline te halen. Maar ik vind het een bijzonder eervolle opdracht.?

Eigen werk
Bennink: ?Dit beeld ligt heel erg in de lijn van mijn eigen werk. Het gaat me om thema?s, emoties, ik leg een bepaalde dramatiek in mijn beelden. Ik vind het ook fijn dat beelden buiten staan en voor iedereen toegankelijk zijn. Zo heeft een beeld ook een maatschappelijke functie. Bij dit beeld van Titus moeten mensen kunnen bidden, er een kaarsje opsteken. Ik vind het belangrijk dat het beeld iets met mensen doet. Het is mijn bedoeling dat mensen zijn bewogenheid in dit beeld kunnen zien, ook mensen die niets over hem weten. Er moet een gevoel, een emotie ontstaan.?

Titus en Dokkum
Bennink: ?De KRO gaat een documentaire maken over het wordingsproces. Ze komen me regelmatig filmen en willen meer weten over mijn visie op Titus. Het beeld van Titus Brandsma komt in Dokkum te staan omdat hij een Fries was, hij had enorme affiniteit met Dokkum en Bonifatius. Hij bouwde de Bonifatiuskapel, daarvoor stonden er tenten. Hij legde het park aan en hij heeft de kunstenaar Bron gevraagd om in het park de kruiswegstatie te maken, waarvan de helft voor de tweede wereldoorlog klaar was, en de andere staties maakte hij erna. Ik heb begrepen dat Dokkum de plek is van het Bisdom Groningen, dus ook daarom is het een prachtige locatie voor dit beeld.?

Bekijk foto’s van dit proces en van werk van Natasja Bennink.